Aparat ruchomy to rozwiązanie służące do leczenia wad zgryzu, które pacjent samodzielnie zakłada i zdejmuje. Należy nosić go przez określoną liczbę godzin w ciągu doby, zgodnie z zaleceniami ortodonty. Aparat ruchomy może być wykonany na szczękę górną, żuchwę lub jako element łączący żuchwę ze szczęką. Jest on wykonany z akrylu, klamer utrzymujących go na zębach oraz łuków, śrub i sprężyn. Istnieje kilka rodzajów aparatów ruchomych:
- aktywator – aparat stosowany we wczesnym etapie terapii, ma działanie profilaktyczne, w prawidłowy sposób ustawia wyrzynające się zęby w łuku zębowym
- Trainer – kształtuje łuk zębowy poprzez oddziaływanie na mięśnie jamy ustnej
- Płytka Schwarza – wywołuje powiększenie łuku zębowego dzięki aktywacji wzrostu kości
- Twin Block – aparat mający na celu przesunięcie żuchwy ku przodowi
- Expander, Hyrax, płytka Hassa– aparaty na stłoczenia zębów
Spis treści
Ruchomy aparat retencyjny – kiedy ma zastosowanie?
Ten rodzaj aparatu to urządzenie ortodontyczne, które służy utrwaleniu efektów po zdjęciu aparatu ortodontycznego z zębów. Jest koniecznym elementem po zakończeniu właściwego leczenia (jest to tzw. okres retencji), ponieważ niektóre zęby mają skłonność do powracania do pierwotnej pozycji po ściągnięciu aparatu korygującego.
Ruchomy aparat, a aparat retencyjny
Aparat retencyjny, czyli retainer zakładany jest po zdjęciu stałego aparatu ortodontycznego. Zadanie aparatu retencyjnego polega na utrzymaniu zębów w nowym, właściwym położeniu. Aparat retencyjny może być nałożony na zęby na stałe lub być zdejmowany. Nie ma on jednak nic wspólnego z aparatem ruchomym, którego zadaniem jest leczenie wad zgryzu.
Aparat ruchomy dla dorosłych czy tylko dla dzieci?
Ruchomy aparat na zęby jest jednym z etapów leczenia, ponieważ reguluje rozrost kości. Stosuje się go z reguły na początku terapii, aby skorygować drobne wady zgryzu. U dorosłych leczenie takim aparatem jest możliwe, jednak w praktyce rzadko stosowane. Dla dorosłych mamy inną propozycję w postaci estetycznych aparatów – nakładek Invisalign®, które można w dowolnym momencie wyjąć z buzi. Aparat ruchomy dla dorosłych jest rozwiązaniem praktycznie niestosowanym.
Efekty leczenia aparatem ruchomym
Leczenie aparatem ruchomym ma na celu rozszerzenie kości szczęki i żuchwy. Służy do tego specjalna śruba. Warunkiem powodzenia takiego rodzaju leczenia jest regularne noszenie aparatu. Pacjent zobowiązany jest również do stawiania się w wyznaczonym terminie na kontrole, w przeciwnym razie aparat może przestać pasować. Brak widocznych wówczas efektów leczenia może stanowić czynnik sprzyjający zniechęceniu, co odbija się niekorzystnie na całej terapii. Ruchomy aparat na zęby możemy stosować w terapii wymagającej:
- poszerzenia lub zwężenia łuku zębowego,
- przesunięcia zęba w lukę (po ekstrakcji),
- uzyskania wychylenia zęba lub grupy zębów,
- zmiany ułożenia żuchwy względem szczęki.
Zaletą tego rodzaju rozwiązania jest możliwość wyjęcia aparatu z buzi. Dzięki temu możliwe jest zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Należy pamiętać jednak o konieczności jego regularnego zakładania. Wymaga to od pacjenta sporej samodyscypliny. Prosimy pamiętać również o prawidłowej higienie samego aparatu i ostrożnym obchodzeniu się z nim. Efekt leczenia uzależniony jest tutaj w znaczącym stopniu od ilości czasu pozostawania aparatu na zębach. Zalecamy nosić go w ciągu dnia i w nocy z niewielkimi przerwami.
